En yoksul 75 ülke 2025’te Çin’e 22 milyar dolar borç ödeyecek – Dünya

Avustralyalı dış politika düşünce kuruluşu Lowy Enstitüsü tarafından Salı günü yayınlanan analiz, 2025’te en yoksul 75 ülkenin Çin’e rekor düzeyde 22 milyar ABD doları tutarında borç ödemesi yapacağını söyledi. 75 ülkenin borcu, Lowy’nin 2025 için hesapladığı toplam 35 milyar doların büyük kısmını oluşturuyor.Raporda, “Şimdi ve bu on yılın geri kalanında Çin, gelişmekte olan dünya için bankacıdan çok borç tahsildarı olacak” denildi.Rapora göre geri ödeme baskısı, sağlık ve eğitimin yanı sıra iklim değişikliğinin azaltılması için yerel fonları da zorluyor.Raporda “Çin’in kredilendirmesi, tam da en çok ihtiyaç duyulduğu anda çöktü, bunun yerine ülkeler zaten yoğun ekonomik baskı altındayken büyük net finansal çıkışlar yarattı.” denildi.Krediler büyük ölçüde Devlet Başkanı Xi Jinping’in imzasını taşıyan Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) kapsamında verildi. Bu girişim, okullardan, köprülerden ve hastanelerden büyük yollara, nakliye ve hava limanlarına kadar ulusal projeleri finanse eden devlet destekli küresel altyapı yatırım programları oldu.Kredi çılgınlığı Çin’i ikili kredilerin en büyük tedarikçisi haline getirdi ve 2016’da toplam 50 milyar doları aşarak zirveye ulaştı. Bu, tüm batılı alacaklıların toplamından daha fazla.BRI, hükümetlerin özel veya diğer devlet destekli yatırımlara erişmekte zorlandığı gelişmekte olan ülkelere odaklandı. Ancak uygulama, Çin’in etkisi ve kontrolü konusunda endişelere yol açtı ve Pekin’in alıcı ülkeleri ödenemez borçlarla tuzağa düşürmeye çalıştığı suçlamalarına yol açtı. Geçtiğimiz ay Lowy Enstitüsü tarafından yapılan bir başka analiz, Laos’un şu anda ciddi bir borç krizine yakalandığını, bunun da büyük ölçüde Çin tarafından finanse edilen yerel enerji sektörüne yapılan aşırı yatırımdan kaynaklandığını buldu.Çin hükümeti, kasıtlı olarak borç tuzakları yarattığı suçlamalarını reddediyor ve alıcı ülkeler de Çin’in daha güvenilir bir ortak olduğunu ve diğerleri reddettiğinde önemli krediler teklif ettiğini söyleyerek geri adım attı.Ancak Lowy raporu, Çin’e olan rekor seviyedeki borcun “siyasi kaldıraç” için kullanılabileceğini ve bunun Trump yönetimi tarafından dış yardımlarda yapılan büyük kesintiler sırasında gerçekleştiğini belirtti.Raporda ayrıca Honduras, Nikaragua, Solomon Adaları, Burkina Faso ve Dominik Cumhuriyeti’ne, bu ülkelerin diplomatik tanınmalarını Tayvan’dan Pekin’e geçirmelerinden 18 ay sonra verilen yeni büyük ölçekli krediler vurgulandı.Çin ayrıca Pakistan, Kazakistan, Laos ve Moğolistan gibi bazı stratejik ortakların yanı sıra Arjantin, Brezilya ve Endonezya gibi kritik mineraller ve metaller üreten ülkeleri finanse etmeye devam ediyor.Ancak durum Çin’i de çıkmaza soktu, savunmasız ülkelerde sürdürülemez borcu yeniden yapılandırmaya yönelik diplomatik baskı ile Çin’in kendi ekonomik gerilemesi sırasında kredileri geri çağırmaya yönelik yerel baskı arasında sıkıştı.Çin, BRI planı hakkında çok az veri yayınlıyor ve Lowy Enstitüsü, Dünya Bankası verilerine dayanan tahminlerinin muhtemelen Çin’in kredilendirmesinin tam ölçeğini hafife aldığını söyledi. 2021’de AidData, Çin’in yaklaşık 385 milyar dolarlık bir “gizli borcu” olduğunu tahmin etti.Kuşak ve Yol Girişimi (BRI veya B&R), Çin’de Tek Kuşak Tek Yol olarak bilinen ve bazen Yeni İpek Yolu olarak da adlandırılan, Çin hükümeti tarafından 2013 yılında 150’den fazla ülke ve uluslararası kuruluşa yatırım yapmak üzere kabul edilen küresel bir altyapı geliştirme stratejisidir. BRI, karayolu, demiryolu, enerji ve dijital altyapı ile bağlantılı altı kentsel gelişim arazi koridorundan ve limanların geliştirilmesi ile bağlantılı Deniz İpek Yolu’ndan oluşmaktadır.